Than hoạt tính là gì? Than hoạt tính được cấu tạo như thế nào? Những thông số kĩ thuật của than hoạt tính. Than hoạt tính được sản xuất từ nguyên liệu gì? Các loại than hoạt tính cơ bản. Ứng dụng của than hoạt tính.
Sữa rửa mặt than hoạt tính, mặt nạ lột mụn than hoạt tính, bột trắng răng than hoạt tính, bộ lọc khử mùi bằng than hoạt tính,khẩu trang than hoạt tính……hầu hết chúng đều là những sản phẩm có thành phần từ than hoạt tính khá phổ biến trên thị trường, được nhiều người người tiêu dùng lựa chọn sử dụng vì hiệu quả mà chúng mang lại.
Vậy than hoạt tính là gì? Điều gì khiến than hoạt tính được dùng để sản xuất nhiều sản phẩm như vậy? Ngoài làm nguyên liệu để sản xuất những sản phẩm trên thì liệu than hoạt tính còn có ứng dụng nào khác nữa không?,… Để giải đáp được những thắc mắc này, các bạn hãy tìm hiểu cùng Trung Sơn qua bài viết dưới đây nhé.
THAN HOẠT TÍNH LÀ GÌ? CẤU TẠO CỦA THAN HOẠT TÍNH
Than hoạt tính là gì?
Than hoạt tính có tên khoa học là Activated Carbon, là một dạng của carbon được xử lý để có những lỗ rỗng bé thể tích nhỏ để tăng diện tích bề mặt cho hấp phụ hoặc phản ứng hóa học.
Cấu tạo của than hoạt tính
Diện tích bề mặt của than hoạt tính nếu tính ra đơn vị khối lượng thì là từ 500 đến 2500 m2/g . Bề mặt riêng rất lớn này là hệ quả của cấu trúc xơ rỗng mà chủ yếu là do thừa hưởng từ nguyên liệu hữu cơ xuất xứ, qua quá trình chưng khô ở nhiệt độ cao trong điều kiện yếm khí. Phần lớn các vết rỗng – nứt vi mạch, đều có tính hấp thụ rất mạnh và chúng đóng vai trò các rãnh chuyển tải.
Than hoạt tính không độc.
NHỮNG THÔNG SỐ KĨ THUẬT CỦA THAN HOẠT TÍNH
Chỉ số iot
Chỉ số iot là một loại chỉ số cơ bản đặc trưng cho diện tích của các lỗ xốp bên trong cấu trúc phân tử của than và khả năng hấp phụ của than được tính bằng khối lượng iot có thể được hấp phụ bởi một đơn vị khối lượng của than (mg/g).
Chỉ số iot tỉ lệ thuận với mức độ hoạt hóa và chất lượng của than. Nếu chỉ số iot càng lớn có nghĩa là chất lượng của than hoạt tính tốt. Thông thường, mức tiêu chuẩn của chỉ số iot sẽ rơi vào khoảng từ 500 – 1200 mg/g.
Độ cứng của than
Độ cứng của than đại diện cho khả năng chống chịu mài mòn và hòa tan của than trong quá trình sử dụng. Đây là một thông số rất quan trọng vì trong quá trình sử dụng, than sẽ phải chịu rất nhiều tác động như: sự rửa trôi của dòng chảy, tác động của áp suất, lực vật lý trong quá trình vận chuyển,..
Nếu độ cứng của than càng ổn định thì hiệu quả sử dụng và hiệu quả kinh tế đạt được càng cao. Thông thường, độ cứng của than chủ yếu phụ thuộc vào nguyên liệu sản xuất và quá trình sản xuất.
Phân bố kích thước hạt
Kích thước hạt là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp cận của chất hấp phụ tới bề mặt của than. Nếu kích thước hạt càng nhỏ thì khả năng tiếp cận càng dễ và quá trình hấp phụ sẽ diễn ra càng nhanh.
Tham khảo thêm: Xăng sinh học là gì? Tìm hiểu về tính chất của xăng sinh học
Kích thước, thể tích lỗ xốp và diện tích bề mặt riêng
Kích thước của lỗ xốp được tính bằng khoảng cách giữa hai cạnh của rãnh hoặc đường kính của ống xốp
Diện tích bề mặt riêng của than hoạt tính được đo bằng m²/g và là một thông số hết sức quan trọng đối với than, cho biết khả năng hấp phụ của than hoạt tính. 95% diện tích bề mặt riêng của than là diện tích của những lỗ xốp micro. Những lỗ xốp meso có diện tích bề mặt chiếm không quá 5% tổng diện tích bề mặt của than. Những lỗ xốp kích thước lớn không có nhiều ý nghĩa trong hoạt tính của than vì diện tích bề mặt riêng của chúng không đáng kể.
CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA THAN HOẠT TÍNH
Than hoạt tính hoạt động chủ yếu bằng cách hấp phụ vật lý các chất gây ô nhiễm, các tạp chất, bụi bẩn,.. vào các lỗ nhỏ li ti bên trong phân tử của than. Điều đó có nghĩa là diện tích bề mặt bên trong của carbon sẽ tạo ra một lực hút cực kì mạnh để hấp phụ hoàn toàn những chất lơ lửng xung quanh nó và khiến các chất này bám dính trên bề mặt của carbon.
Nếu diện tích mặt bên trong của carbon càng lớn thì lực hút được tạo ràng càng mạnh. Điều đó có nghĩa là phân tử than càng xơ rỗng bao nhiêu thì lực hấp thụ tạo ra sẽ càng mạnh bấy nhiêu.
Bên cạnh đó, các phản ứng hoá học cũng có thể xảy ra trên bề mặt của than giữa carbon và clo trong quá trình lọc nước, đây là cách mà than loại bỏ clo dư thừa trong nước.
NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT THAN HOẠT TÍNH
Than hoạt tính thường được sản xuất từ rất nhiều nguồn nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên như: than đá, gỗ, mùn cưa, gáo dừa, tre, vỏ lạc, vỏ trấu,.. Tuy nhiên, gáo dừa và cây tre luôn là 2 nguyên liệu được sử dụng nhiều nhất bởi chúng có hàm lượng carbon rất cao và được trồng nhiều ở nước ta.
Than hoạt tính gáo dừa được dùng trong lọc nước, hút mùi, không khí,… Than tre hoạt tính được dùng nhiều trong việc làm đẹp da, làm trắng răng do bột than tre hoạt tính mịn và ít ăn mòn.
Ngoài ra, than hoạt tính còn được sản xuất từ nguồn nguyên liệu mới là Vỏ Trấu.
CÁC LOẠI THAN HOẠT TÍNH CƠ BẢN
- Than hoạt tính dạng hạt: Đây được xem là loại than có kích thược hạt lớn thường được sử dụng nhiều trong các quy trình xử lý nước, nước thải vì độ cố định của nó cao, ít bị rửa trôi.
- Than hoạt tính dạng bột: Là loại than có dạng bột mịn, thường được sử dụng để xử lý hóa chất tổng hợp như sự cố tràn hóa chất và cũng là nguyên liệu trong các công thức làm đẹp da, làm trắng răng cực kì hiệu quả và đang rất phổ biến trên thị trường.
- Than hoạt tính dạng viên, viên nén: Đây là loại than có dạng hình trụ hoặc hình khối thường được sử dụng nhiều trong các bể lọc nước sinh hoạt hoặc trong công nghiệp. Dạng than này cũng được sử dụng khá phổ biến trên thị trường.
- Than hoạt tính dạng tấm: là loại than được tạo ra từ những khung tạo hình và các miếng mút được tẩm bột than, dùng để lọc không khí, khử mùi.
ỨNG DỤNG CỦA THAN HOẠT TÍNH
Ứng dụng công nghiệp
Ứng dụng công nghiệp chính của than hoạt tính là xử lý kim loại cuối. Nó được sử dụng rộng rãi trong tinh chế dung dịch mạ điện.
Ứng dụng hoá phân tích
Hỗn hợp 50/50 khối lượng diatomit và than hoạt tính được sử dụng như pha tĩnh trong sắc khí áp suất thấp cho carbohydrate sử dụng dung dịch rượu (5-50%) như pha động trong đinh chuẩn chuẩn bị và phân tích.
Ứng dụng môi trường
Lọc nước
- Thanh hoạt tính có công dụng lọc các tạp chất trong nước bao gồm thuốc trừ sâu, chất thải công nghiệp và các hoá chất. Tuy nhiên chúng không lọc được các vi khuẩn virus,.
Khử mùi, hút ẩm
- Than sẽ giúp loại bỏ những mùi hôi khó chịu phát sinh từ việc nấu ăn hoặc những mùi ẩm mốc do thời tiết, côn trùng gây ra.
Ứng dụng trong làm đẹp
Giúp răng sáng bóng
- Than hoạt tính làm trắng răng bằng cách hấp thụ mảng bám và vi khuẩn trên răng, giúp răng sáng bóng đồng thời cũng cố sức khoẻ răng miệng bằng cách thay đổi nồng độ pH trong miệng, ngăn ngừa sâu răng, hôi miệng, các bệnh về nướu.
Vai trò đối với làn da
- Trị mụn trứng cá, làm sạch da, giải độc cho da.
Ứng dụng trong y tế
Giảm đầy hơi
- Than hoạt tính có tác dụng làm giảm bớt đầy hơi bằng cách kết hợp và thải các chất làm đầy bụng trong thực phẩm.
Loại bỏ khẩn cấp các độc tố
- Than hoạt tính có khả năng loại bỏ các chất độc tố khẩn cấp, có thể được sử dụng ngay khi nuốt phải chất độc hoặc trong trường hợp dùng thuốc quá liều để giảm nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng cho cơ thể.
Hệ tiêu hoá khoẻ mạnh
- Với khả năng loại bỏ các độc tố gây ra các phản ứng dị ưng, tổn thương, oxy hoá và làm giảm chức năng miễn dịch, than hoạt tính được sử dụng để giúp cơ thể duy trì một hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.
Giảm lượng Cholesterol
- Than hoạt tính làm giảm các Cholesterol xấu và tăng các Cholesterol tốt. Nếu sử dụng than hoạt tính thường xuyên sẽ giúp giảm 25% lượng Cholesterol xấu trong và làm tăng đến 41% Cholesterol tốt cho cơ thể.
Ngoài ra, than hoạt tính cũng được sử dụng rất nhiều trong việc sản xuất khẩu trang y tế, mặt nạ phòng độc chuyên dụng hay trong các đầu lọc thuốc lá để giảm thiểu những chất gây hại với phổi cho người sử dụng.
Qua bài viết này, Trung Sơn hy vọng sẽ giúp bạn hiểu thêm về than hoạt tính, cấu tạo, cơ chế hoạt động cũng như những ứng dụng của than hoạt tính trong cuộc sống. Biết được những ứng dụng hữu ích của than hoạt tính giúp bạn sử dụng than hoạt tính đúng cách cũng như lựa chọn được những sản phẩm có thành phần từ than hoạt tính phù hợp với mục đích sử dụng của mình để mang lại hiệu quả tốt nhất. Nếu bạn vẫn còn những thắc mắc hoặc muốn biết thêm thông tin nào về than hoạt tính thì đừng ngần ngại liên hệ với Trung Sơn để đội ngũ nhân viên của Trung Sơn tận tình giải đáp thắc mắc cho bạn. Vui lòng để lại bình luận bên dưới nếu có thắc mắc để chúng tôi giải đáp cho bạn nhé.
Xem ngay: Áp suất, thiết bị đo áp suất và những vấn đề cơ bản xoay quanh áp suất
